🧬 Tip 1 Diyabet

​

📌Tip 1 Diyabet Nedir?

Tip 1 diyabet, vücudun bağışıklık sisteminin pankreastaki insülin üreten hücrelere saldırdığı bir hastalıktır. Genetik yatkınlığı olan çocuklarda enfeksiyon gibi çevresel faktörlerle tetiklenebilir. Çocukluk çağında en sık görülen kronik hastalıklardan biridir. İnsülin, kandaki şekeri (glukozu) hücrelere taşır. İnsülin üretilemezse şeker kanda birikir ve bu da yüksek kan şekeri (hiperglisemi) sorununa yol açar.

​

🔍 Belirtileri Nelerdir?

Tip 1 diyabet belirtileri genellikle birkaç hafta içinde hızla ortaya çıkar:

• 💧 Aşırı susama

• 🚽 Sık ve bol idrara çıkma (özellikle gece yatak ıslatma)

• 🍽 Çok yeme ama kilo kaybı

• 😴 Halsizlik ve yorgunluk

• 👀 Bulanık görme

• 🍎 Karın ağrısı, bulantı, kusma ve nefeste çürük elma kokusu (ileri evrede)

Tedavi gecikirse şeker komasına kadar gidebilir. Bu nedenle erken tanı çok önemlidir.

​

🧪 Tanı Nasıl Konur?

Diyabet tanısı için:

• Diyabet belirtileri olan kişide rastgele kan şekeri ölçümünde 200 mg/dl ve üzeri

• Açlık kan şekeri ölçümünde 126 mg/dl ve üzeri

Ayrıca insülin düzeyi, C-peptid ve diyabete özgü antikor testleri yapılır.

Bu testlerle pankreasın insülin üretip üretmediği ve bağışıklık sisteminin etkisi değerlendirilir.

​

🧾 Hangi Testler Yapılır?

Tanıda ve izlemde şu testler uygulanır:

• ✅ Kan şekeri ve HbA1c (3 aylık ortalama şeker)

• ✅ İdrar testi (şeker ve ketonlar)

• ✅ İnsülin ve C-peptid düzeyi

• ✅ Diyabet antikorları (anti-GAD, adacık, insülin antikorları)

• ✅ Tiroid ve çölyak testleri (eşlik edebilecek diğer hastalıklar için)

• ✅ Yıllık göz ve böbrek kontrolleri, kan yağları, karaciğer ve böbrek fonksiyonları

​

💉 Tip 1 Diyabet Nasıl Tedavi Edilir?

Tip 1 diyabetin tedavisi yaşam boyu insülin kullanımını gerektirir. Vücutta eksik olan insülin dışarıdan verilerek kan şekeri dengelenir.

🧮 Tedavide genellikle şu yöntemler kullanılır:

• Karbonhidrat sayımı ile esnek insülin dozları ayarlanır

• Bazal-bolus insülin tedavisi (günlük ihtiyaçlara göre planlanır)

• İnsülin pompası ve sürekli glukoz ölçüm cihazları ile takip

Amaç: Kan şekerini 70–180 mg/dl aralığında ve HbA1c düzeyini 6,5-7'nin altında tutmak ve sağlıklı bir yaşam sürdürmektir.

​

📈 Hastalığın Seyri Nasıldır?

Tip 1 diyabetin kesin tedavisi yoktur ancak doğru yönetildiğinde çocuklar sağlıklı, aktif ve uzun bir yaşam sürebilir.

Düzenli doktor kontrolleri, doğru beslenme, yeterli egzersiz ve insülin tedavisi ile kan şekeri dengede tutulabilir.