top of page

🌱 Büyüme Hormonu Nedir?

 

🧠 Nerede Üretilir, Ne İşe Yarar?

Büyüme hormonu (GH), beynin alt kısmında yer alan hipofiz bezi tarafından salgılanır.
Çocukluk çağında büyümeyi sağlayan en güçlü hormondur. Tiroid hormonu ile birlikte kemiklerin uzamasını, kasların gelişmesini ve genel vücut büyümesini destekler.

⏰ Ne Zaman Salgılanır?

Büyüme hormonu gün içinde belirli aralıklarla salgılanır ama en yüksek seviyelere gece uykuda ulaşır.

💡 Büyüme hormonunu artıran faktörler:

  • 🌙 Gece uykusu

  • 🏃‍♂️ Egzersiz ve fiziksel aktivite

  • 🧒 Ergenlik dönemi

  • 🍽️ Açlık durumları

  • 📉 Kan şekerinin düşmesi

  • 😰 Fiziksel stres

 

🧬 Büyüme Hormonu Vücudu Nasıl Etkiler?

Büyüme hormonu etkilerinin çoğunu İGF-1 adlı başka bir hormon

aracılığıyla gerçekleştirir. İGF-1, özellikle karaciğer ve

kemik uçlarındaki büyüme plaklarında üretilir.

🟢 Büyüme hormonunun etkileri:

  • 📏 Kemik uzamasını ve kalınlaşmasını sağlar

  • 💪 Kas ve diğer yumuşak dokuların gelişmesini destekler

  • 🍳 Protein sentezini artırır

  • 🔥 Yağ dokusundan enerji salınımını uyarır

  • 📈 Kan şekeri seviyelerini yükseltebilir

  • 🧬 İGF-1 üretimini artırır

⚠️ Büyüme Neden Yavaşlar?

🧪 Büyüme hormonu salgısı yeterli değilse veya vücutta etkili olamıyorsa büyüme yavaşlar.
Aynı şekilde, yetersiz beslenme de İGF-1 düzeylerini düşürerek büyümeyi olumsuz etkiler.

📌 Not: Büyüme hormonunun yeterli çalışabilmesi için çocuğun iyi beslenmesi, düzenli uyuması ve aktif bir yaşam sürmesi çok önemlidir.

📎 Daha Fazlasını Okuyun:

👉 📘 Büyüme Hormonu Eksikliği ve Tedavisi

 

Uyku, fiziksel aktivite ve ergenlik hormonları büyüme hormonunu artırarak büyüme üzerine olumlu etki eder.

Açlık, şeker düşüklüğü ve strese yanıt olarak artan büyüme hormonu  kısa süreli metabolik etkileri ile fizyolojik dengenin sağlanmasına katkıda bulunur, ancak bu etkiler büyüme ile ilgili değildir. Hatta uzun süreli açlık, beslenme eksikliği ve kronik stres büyüme üzerine olumsuz etki eder. 

Beynin alt-orta bölgesinde yer alan hipofiz bezinden salgılanan büyüme hormonu ve boynun ön-orta bölgesinde yer alan tiroid bezinden salgılanan tiroid hormonları büyüme üzerine en etkili olan hormonlardır. Eksiklikleri büyüme geriliği ve boy kısalığı  yapar.

🧬 Mini Bilgi Kutusu: İGF-1 Nedir?

📌 İGF-1 (İnsülin Benzeri Büyüme Faktörü-1)
Büyüme hormonunun vücutta gösterdiği büyütücü etkilerin büyük bir kısmı İGF-1 aracılığıyla olur.
Bu madde özellikle karaciğerde ve kemik uçlarındaki büyüme bölgelerinde (epifiz plakları) üretilir.

🔍 Ne işe yarar?

  • Uzun kemiklerin büyümesini sağlar

  • Hücre çoğalmasını ve yenilenmesini destekler

  • Kas ve bağ dokularının gelişmesini teşvik eder

  • Tanı ve tedavi izlemi için kan düzeyi ölçülebilir

🔬 Mini Bilgi Kutusu: Büyüme Hormonu Nasıl Ölçülür?

📍 Büyüme hormonunun doğrudan ölçümü zordur çünkü kandaki seviyesi gün içinde sürekli değişir. Bu nedenle dolaylı testler kullanılır:

🧪 1. İGF-1 testi:
Kan yoluyla yapılır, büyüme hormonunun genel etkisini gösterir. 
📈 Düşük çıkması büyüme hormonunun eksikliğini gösterebilir.

🧪 2. Uyarı testleri (stimulasyon testleri):
Çeşitli ilaçlar verilerek hipofiz bezinin büyüme hormonu salgılaması uyarılır ve kan seviyeleri ölçülür.
📋 Genellikle hastane ortamında yapılır ve birkaç saat sürer.

BH etkisi.png
bottom of page