
🌞 D Vitamini Eksikliği Neden Olur?
D vitamini, vücudumuz için çok önemli bir vitamindir.
-
%90’ı güneş ışığı sayesinde deride üretilir.
-
Yalnızca %10’u besinlerle alınır.
👉 Bu nedenle yetersiz güneş ışığına maruz kalmak D vitamini eksikliğinin en önemli nedenidir.
Özellikle bebeklere, güneş görüp görmediklerine bakılmaksızın, düzenli D vitamini takviyesi yapılmalıdır.
Yine D vitamini eksikliği için risk taşıyan çocuk ve yetişkinler de D vitamini desteği almalıdır.
⚠️ D Vitamini Eksikliği İçin Risk Faktörleri
🧑🏽 Deri Pigmentasyonu (Rengi)
-
Koyu tenli kişilerde melanin (deriye rengini veren madde), güneş ışığını daha çok engeller.
-
Siyah tenli bireylerin açık tenlilere göre 5–10 kat daha fazla güneşlenmeleri gerekir.
🧴 Güneşten Korunma ve Giyim Tarzı
-
Faktör 8 ve üzerindeki güneş kremleri D vitamini sentezini %95 azaltır.
-
Kapalı giyim tarzı ve koyu renkli giysiler riski artırır.
🗺️ Coğrafi Faktörler
-
Enlem, rakım, mevsim çok önemlidir.
-
35–40. paralelin üzerinde kış aylarında D vitamini sentezi neredeyse durur.
[Türkiye 36-42 kuzey enlemlerinde yer aldığı için Ekim-Nisan arası dönemde
güneş ışığının gelme açısı D vitamini üretimi için yetersiz kalır]
-
Yaz aylarında sentez en yüksek seviyededir.
🏙️ Şehirleşme ve Çevresel Etkenler
-
Kapalı alanlarda uzun süre kalmak (ev, okul, ofis)
-
Hava kirliliği, kapalı/yağışlı hava
-
Cam arkasında kalmak (cam D vitamini sentezini engeller)
🍽️ Yetersiz Beslenme
-
Sadece anne sütü ile beslenen bebeklerde D vitamini eksikliği riski vardır.
-
Vegan diyet, yetersiz takviye kullanımı, prematüre doğum ve obezite de riski artırır.
🩺 Malabsorbsiyon (Emilim Bozukluğu)
-
Yağ emilimini bozan hastalıklar (çölyak, kistik fibrozis, kısa bağırsak sendromu)
-
Karaciğer ve safra yolları hastalıkları
💊 İlaçlar
-
Bazı epilepsi (fenitoin, valproat vb.), verem (İNH, rifampisin vb.) ve mantar ilaçları (ketokonazol vb.) D vitamini düzeyini düşürebilir, bu nedenle takviye gerektirirler. Ayrıca uzun süreli steroid (glukokortikod) tedavisi alan çocuklara da D vitamini takviyesi verilmelidir.
✅ Aileler İçin Öneriler
-
Bebekler: Her gün düzenli D vitamini desteği verilmelidir.
-
Çocuk ve ergenler: Güneşten düzenli yararlanmalı, dengeli beslenmeli. Kış aylarında destek gerekebilir.
-
Riskli gruplar (prematüre, koyu tenli, obez, kronik hastalığı olan veya uzun süreli hareketsiz kalan çocuklar) daha dikkatli izlenmeli ve D vitamini desteği verilmelidir.
🌟 Unutmayın!
D vitamini eksikliği önlenebilir bir durumdur. Düzenli takip ve doğru destek ile çocukların sağlıklı büyümesi mümkündür.

Güneş ışığından yeterince faydalanan kişilerde yaz aylarında vücutta depolanan D vitamini yıl boyunca yeterli düzeylerde kalır, eksiklik oluşmaz. Ancak kapalı giyim, güneş koruyucu kremler, sürekli kapalı alanlarda kalma gibi nedenlerle güneş ışığından yararlanamayan veya güneşten kaçınan kişilerde, özellikle kış aylarında, D vitamini yetersiz hale gelir. D vitamini eksikliği için bu tür risk faktörleri olan bireylerin D vitamini takviyesi almaları uygun olur.