Prof. Dr. Cengiz Kara

👧🧒 Erken Ergenlik Her Zaman Tedavi Edilmeli Mi?

 

Erken ergenlik çocuklarda bazen aileleri endişelendirse de her durumda tedavi gerektirmez.      Bu konuda doğru bilgi sahibi olmak, gereksiz kaygıların ve yanlış tedavi kararlarının önüne geçmek için çok önemlidir.

​

⚠️ Hangi Durumlar Tedavi Gerektirir?

Gerçek erken ergenlik olup hızlı ilerleyen vakalar, çocuğun gelişimini olumsuz etkileyebileceği için tedavi edilmelidir. Ancak bu durum, erken ergenlik şikâyetiyle başvuran her çocuk için geçerli değildir.

​

Çoğu çocukta:

• Yavaş seyirli erken ergenlik

• Kısmi (tam olmayan) ergenlik

• Veya erkence (erken ama normal sınırlar içinde) ergenlik görülür.
  👉 Bu durumlar genellikle tedavi gerektirmez, ama takip edilmesi gerekir.

​

👶 Prematüre Telarş (Erken Meme Gelişimi)

• Genellikle 6 ay–2 yaş arasında kız çocuklarında görülür.

• Tek başına meme gelişimi olur; kıllanma, hızlı büyüme veya adet görme gibi başka belirti yoktur.

• Çoğunlukla kendiliğinden geriler.

• Az bir kısmı ergenliğe ilerleyebilir, bu nedenle takip önemlidir.

​

🧼 Prematüre Pubarş (Erken Kıllanma)

• En sık 5–8 yaş arasında görülür.

• Kız ve erkek çocuklarda genital bölgede veya koltuk altında kıllanma oluşur.

• Genellikle ter kokusunun değişmesi ile birlikte görülür.

• Çoğu zaman normal dışı bir durum değildir.

Ancak kıllanma belirginse ya da ilerliyorsa, daha ileri inceleme gerekebilir.

​

🍔 Obezite ve Erken Ergenlik

• Günümüzde erken ergenliğin en sık sebeplerinden biri obezitedir.

• Aşırı kilo, vücudun ergenlik saatini erken çalıştırabilir.

• Bu durumdaki çocuklar genellikle:

  • Yaşıtlarına göre daha uzun boyludur.

  • Kemik yaşı öndedir.

👉 Ancak fazla kilolu çocuklarda çoğu zaman tedavi gerekmez. Takip yeterlidir.

​

🕐 Erkence Ergenlik Nedir?

• Kızlarda 8–9 yaş, erkeklerde 9–10,5 yaş arası başlayan ergenliktir.

• Hâlâ normal sınırlar içinde olduğu için tedavi edilmez.

• Obeziteden bağımsız olarak da görülebilir.

• Erişkin boy üzerinde olumsuz etkisi olmaz.

​

📉 Yavaş İlerleyen Erken Ergenlik

Bazı kız çocuklarında meme büyümesi 8 yaşından önce başlasa da:

• Gelişim çok yavaş ilerler.

• Adet kanaması 11–12 yaş civarında olur.

• Büyüme plakları zamanında kapanır ve erişkin boyda kısalık gelişmez.

Bu nedenle, erken ergenlik var diye hemen hormon tedavisi başlamak doğru değildir. Önce ergenlik hızının doğru değerlendirilmesi gerekir.

​

👨‍⚕️ Ne Yapmalı?

Erken gelişim belirtileri gören anne babalar şunları unutmamalıdır:

✅ Her erken gelişim hastalık anlamına gelmez.
✅ Kız çocuklarında meme veya kıllanma erken yaşta olabilir ama bu her zaman bir hastalık değildir.
✅ Çoğu durumda çocuk sadece takip edilerek normal büyüme ve gelişme sürecini tamamlar.

📌 Ancak erken ergenliğin hızlı ilerlemesi, 6 yaşından önce başlaması veya erkek çocukta görülmesi gibi durumlarda mutlaka bir çocuk endokrin uzmanı tarafından değerlendirilmelidir.

​

📝 Sonuç

Erken ergenlik her zaman tedavi gerektirmez.
Gereksiz müdahaleler yerine, çocuğun gelişiminin düzenli takip edilmesi ve gerekirse uzman görüşü alınması en doğru yaklaşımdır.

​

​