top of page

👧 Ergenlik Dönemi Âdet Düzensizlikleri

 

🔍 Âdet Düzensizliği Nedir?

Ergenlik döneminde kız çocuklarında âdet (regl) kanamalarının başlaması ve düzene girmesi, üreme sağlığı açısından önemli bir gelişim aşamasıdır. Ancak bu dönemde âdet kanamalarında düzensizlikler (sık, seyrek veya uzun süreli kanamalar) oldukça sık görülür ve genellikle normal gelişim sürecinin bir parçasıdır. Yine de bazı durumlarda altta yatan hormonal ya da tıbbi sorunlar olabilir.

​

🧬 Neden Bu Kadar Sık Görülür?

Ergenlik sonrası ilk yıllarda kızların yumurtalıkları her ay düzenli yumurtlama yapmaz. Yumurtlama olmadan da âdet kanaması olabilir, ama bu durum periyodun (âdet döngüsünün) düzensiz olmasına yol açar.

  • Genç kızların yaklaşık %50'sinde bu nedenle ilk 2 yılda düzensizlikler sık görülür.

  • Yumurtlama düzeni oturdukça âdetler de düzene girer.

​

📅 İlk Âdet (Menarş) Ne Zaman Başlar?

  • Ortalama yaş: 12,5 – 13

  • 10 yaşından önce: Erken menarş

  • 15 yaşına kadar başlamamışsa: Geç menarş (primer amenore)

  • Meme gelişimi geç başlayan (örneğin 13 yaş) kızlarda, âdetin başlaması 16 yaşa kadar uzayabilir.

​

⚠️Düzensizlik Ne Zaman Normal Değildir?

İlk iki yıl âdet döngüsü düzensiz olabilir. Ancak:

  • İki kanama arasındaki süre 21 günden az veya 3 aydan fazla ise

  • Kanamalar çok sık, çok uzun ya da çok yoğunsa
    mutlaka değerlendirme gerekir.

​

📌 Hangi Durumlarda Endokrin Araştırma Gerekir?

1. Primer Amenore (âdet görmeme)

  • 15 yaşına geldiği halde hiç âdet olmamışsa

  • Meme gelişimi başladıktan sonra 3 yıl geçtiği halde âdet başlamadıysa

2. Sekonder Amenore

  • Daha önce düzenli âdet olan bir kızda, 3 ay veya daha uzun süre âdet olmaması

3. Oligomenore (Seyrek âdet)

  • İlk yıllarda çok seyrek kanama olması. Menarş (ilk regl kanaması) sonrası

    • 1. yıl      90 günden uzun aralıklar (yılda 4 defadan az)

    • 2. yıl      60 günden uzun aralıklar (yılda 6 defadan az)

    • 3-5. yıl   45 günden uzun aralıklar (yılda 8 defadan az)

    • > 5. yıl   40 günden uzun aralıklar (yılda 9 defadan az)

4. Aşırı ve Uzun Süreli Kanamalar

  • Kanamalar 21 (ilk yıl için 19) günden sık oluyorsa

  • 7 günden uzun sürüyorsa
    🔍 İlk âdetle birlikte çok yoğun ve uzun süreli kanamalar, kan hastalıkları (hematolojik bozukluklar) açısından incelenmelidir.

​​​

🧪 Ne Zaman Polikistik Over Sendromu (PKOS) Düşünülür?

Eğer âdet düzensizlikleri 2 yıldan uzun süredir devam ediyorsa ve şu şikâyetler de varsa:

➡️ O zaman altta yatan neden polikistik over sendromu (PKOS) olabilir.

​

PKOS hakkında bilmeniz gerekenler:

  • Genç kızlarda en sık görülen hormonal bozukluktur

  • İnsülin direnci ve fazla kiloyla yakından ilişkilidir

  • Tedavisinde:

    • Doğum kontrol hapları (östrojen + progesteron içerikli)

    • İnsülin duyarlılığını artıran ilaçlar kullanılır

​

👨‍⚕️ Ne Yapmalı?

Eğer kızınızda:

  • Âdetleri çok seyrek veya çok sık oluyorsa

  • Kanamalar fazla yoğun ya da uzun sürüyorsa

  • 15 yaşına kadar hiç âdet başlamadıysa

  • 2 yıldan uzun süredir düzensizlik devam ediyorsa

  • Aşırı kıllanma ya da cilt problemleri varsa

📌 Bir çocuk endokrinoloji uzmanına başvurmanız önemlidir.

​

🧘‍♀️ Unutmayın:

Ergenlikte âdet düzensizlikleri sık görülür ve çoğu zaman geçicidir. Ancak bazı durumlarda hormon dengesizlikleri veya başka sağlık sorunları bu düzensizliklerin nedeni olabilir. Zamanında değerlendirme hem fiziksel sağlığı hem de psikolojik iyi oluşu desteklemek açısından önemlidir.

​

​

bottom of page